İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Tahran ve Kabil’in ortasında bulunan Hilmend Nehri’nde yaşanan su sıkıntısına ilişkin, “Afganistan’daki yöneticileri İran’a su hakkını bir an önce vermeleri konusunda uyarıyorum.” söz konusu.
İran devlet televizyonunun haberine göre, ülkenin güneydoğusundaki Sistan-Belucistan eyaletini ziyaret eden Genelkurmay Başkanı, yaptığı konuşmada Afganistan’daki Taliban yönetimiyle Hilmand Suyolu üzerindeki sorunu değerlendirdi.
Afganistan ile İran arasında bu konuda varılan tarihi anlaşmalara işaret eden Şef, Afgan hükümetinin uluslararası anlaşmalar ve iki taraf arasındaki anlaşmalara dayanarak Hilmend Nehri’ndeki suyu İran’a ulaştırmakla yükümlü olduğunu söyledi.
Teknik ekiplerin, Taliban yönetiminin barajlarda yeterli su olmadığı iddiasını araştırması gerektiğini belirten Reisi, “Uzmanlarımız su kesintisini doğrularsa bizim söyleyecek bir şeyimiz yok, aksi halde halkımızın hakkının gasp edilmesine izin vermeyeceğiz. ihlal edilemez ve bu konu zamanaşımına uğramış bir konu değildir.” dedi.
Afgan yönetimine seslenen şef, “Sonradan şikayet etmemek için sözlerimi ciddiye alın. Hükümet nerede olursa olsun halkın hakkını almaya kararlıdır. Afganistan’daki yöneticileri İran’a su hakkını bir an önce vermeleri konusunda uyarıyorum” dedi. .” terimleri kullandı.
Abdullahiyan ile Muttaki görüşmesi
Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, Afganistan’daki Taliban hükümetinin Dışişleri Bakan Yardımcısı Emirhan Muttaki ile konu hakkında telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Su sorununun çözümünün İran için ciddi bir mesele olduğunu belirten Abdullahiyan, bu konunun iki ülke arasındaki ilişkileri etkileyeceğine işaret etti.
Muttaki ise İran’ın Hilmend Suyolu Anlaşması’ndaki haklarını kabul ettiklerini belirterek, sorunun kuraklık ve teknik sorunlardan kaynaklandığını belirtti.
Abdullahiyan daha sonra gazetecilere Sistan-Belucistan vilayetindeki mesele hakkında, Afgan tarafının barajları açmaya yetecek kadar su olmadığını iddia ettiğini söyledi. İranlı Bakan, “İran teknik ekibinin barajlarda su olup olmadığını görmek için bu barajı ziyaret etmesi gerektiğini Afgan makamlarına açıkça belirttik.” dedi.
Afganistan ile İran’ın ortasında kalan Hilmand Suyolu üzerindeki su sorunu, 1973’te varılan anlaşmayla çözüldü. Anlaşmaya göre Afganistan, İran’a “normal şartlarda” saniyede 26 metreküp su vermeyi taahhüt etmişti. su yolu aracılığıyla. Bunun 22 metreküpü “İran’ın su hakkı” olarak tanımlanırken, 4 metreküpü ise Afganistan’ın İran’a yönelik “iyi niyet göstergesi” olarak belirlendi. Öte yandan kurak dönemlerde İran’a akan suyun saniyede 26 metreküpün altında olabileceği de anlaşmada belirtildi.
Taliban yönetimine göre son yıllarda Afganistan’da yaşanan kuraklık nedeniyle İran’a akan su miktarının azalması Tahran yönetimini rahatsız etmeye başladı. Sık sık kurak dönemler yaşayan iki ülke, 1973’te imzalanan anlaşmayla bağlı olduklarını söyleseler de su sorunu nedeniyle karşı karşıya geliyor.
